
2019-01-11 17:50:46
Podstawy kasacji karnej
Kasacja w postępowaniu karnym, składana do Sądu Najwyższego od wyroku sądu II instancji, nie jest zwyczajnym środkiem zaskarżenia, ponieważ postępowanie w Polsce jest co do zasady dwuinstancyjne. Oznacza to, że zwykłym środkiem zaskarżenia jest apelacja, jako środek zaskarżenia składany od wyroku sądu I instancji. By mówić o możliwości złożenia kasacji, spełnionych musi zostać kilka przesłanek.
Przede wszystkim, kasacji nie może wnieść ta strona postępowania, która nie zaskarżyła orzeczenia sądu pierwszej instancji, jeżeli sąd odwoławczy utrzymał w mocy orzeczenie sądu pierwszej instancji lub zmienił je na korzyść tej strony. Od tego przepisu istnieje jednak wyjątek związany z najpoważniejszymi uchybieniami proceduralnymi, stanowiącymi tzw. bezwzględne przyczyny odwoławcze, określonymi w art. 439 Kodeksu Postępowania Karnego. Na marginesie należy wskazać, że Minister Sprawiedliwości - Prokurator Generalny i Rzecznik Praw Obywatelskich mogą wnieść kasację od każdego prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie, a Rzecznik Praw Dziecka, jeżeli przez wydanie orzeczenia doszło do naruszenia praw dziecka.
Podstawy kasacyjne, a więc zarzuty, jakie można wysuwać w kasacji, są mocno ograniczone w stosunku do zarzutów podnoszonych w apelacji. Kasacja może być zatem wniesiona tylko w przypadku uchybień stanowiących tzw. bezwzględne przyczyny odwoławcze, które zostały określone w art. 439 Kodeksu Postępowania Karnego lub w przypadku innego rażącego naruszenia prawa, jeżeli mogło ono mieć wpływ na treść orzeczenia. Oznacza to, że w kasacji podnosić można zarzuty proceduralne lub naruszenia prawa materialnego, ale nie można już kwestionować ustaleń faktycznych sądu. Kasacja nie może być też wniesiona wyłącznie z powodu niewspółmierności kary. Ograniczenia te nie znajdują zastosowania do kasacji wnoszonej przez Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego w sprawach o zbrodnie.
Co istotne, kasację na korzyść można wnieść tylko w sytuacji skazania oskarżonego za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia wykonania kary, chyba że kasacja wnoszona jest z powodu uchybień wskazanych w art. 439 Kodeksu Postępowania Karnego lub wnoszona jest przez Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka.
Termin na wniesienie kasacji wynosi 30 dni od daty doręczenia orzeczenia sądu drugiej instancji wraz z uzasadnieniem. Terminu tego nie stosuje się do kasacji wnoszonych przez Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka. Nie jest jednak możliwe uwzględnienie kasacji wnoszonej na niekorzyść oskarżonego, a wniesionej po upływie roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia, od którego wnoszona jest kasacja.
Warto również podkreślić, że w przypadku kasacji obowiązuje tzw. przymus adwokacko - radcowski. Oznacza to, że jeżeli kasacja nie jest składana przez Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka, to powinna być sporządzona i podpisana przez pełnomocnika, którym jest adwokat lub radca prawny.
Powrót